Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа НАН Беларусі

Дасылайце пытанні на адрас: daviedka@belcentre.by

31. Націск у словах «дуда», «дудар» і псеўданіме Дудар

Падкажыце, калі ласка, як правільна ставіцца націск у слове «дуда» (музычны інструмент), «дудар» (музыка, які грае на дудзе) і ў псеўданіме беларускага паэта Алеся Дудара. Таксама цікавіць, ці існуюць у беларускай мове варыянты гэтых слоў з іншым націскам. Дзякуй.

Па-беларуску ва ўсіх трох выпадках націск прыпадае выключна на другі склад: дуда́, дуда́р, Дуда́р. Хоць у прозвішчах часам націск можа не супадаць з націскам адпаведнага слова-апелятыва, у гэтым выпадку мы маем справу з аднолькавым націскам. «Беларуская антрапанімія» (М. В. Бірыла, 1969, стар. 139):

Псеўданім Дуда́р таксама ідэнтычны ў вымаўленні з агульным назоўнікам дуда́р. Напрыклад: Беларускі паэт Алесь Дуда́р (сапраўднае прозвішча Дайлідовіч). «Беларуская энцыклапедыя», том 6, стар. 252:



Іншыя варыянты вымаўлення лічацца памылковымі.

Сказанае вышэй, вядома, не датычыцца іншамоўных уласных найменняў, такіх як польскае, чэшскае і славацкае прозвішча Ду́да.

Узоры скланення слоў дуда́, дуда́р з націскамі:


Наша мэта — павышэнне ўзроўню пісьменнасці і агульнае развіццё культуры маўлення ўсіх, хто цікавіцца беларускай мовай, папулярызацыя выданняў Інстытута мовазнаўства, аб’ектыўнае адлюстраванне фактаў пра беларускую мову. Мы даём адказы на пытанні: чытаць далей